Η γέφυρα στο Ζόβικ
Το 1950 χρ. στο Ζόβικ πάνω από το ποτάμι έιχε μια ξύλινη γέφυρα η οποία ήταν πολύ στενή.
Το χωριό Ζόβικ
Το χωριό Ζόβικ βρίσκεται στο Δήμο Νόβατσι, 50 χμ. μακριά από το Μοναστήρι (Μπίτολα).
Χορτο που διαφευγει
Το χορτο που διαφευγει αποτελειται απο δυο μερη.Εαν αφτα δεν μαζευτουν στο ιδιο χρονικο διαστημα αυτο δεν μπορουν να ενωνουν.
Ο μυθοs λεει οτι αν μαζεψεις ενα κομματι απο τα χορτα και το αφφησεις στην καλυβα και μετα να πας να μαζεψις το δεφτερο κομματι απο τα χορτα,οταν γυρισεις στυν καλυβα θα δεις οτι τα πρωτα μαζεμενα χορτα εφυγαν και για αυτο λεγεται χορτο που διαφευγει,Αυτο το χορταρι βρισκεται σε ενα ορισμενο χρονικο διαστιμα του ετους και σε ορισμενη θεση.Αυτο το μερος ειναι πανο στυν κορυφη του Καιμακτσαλαν.Αλλου πουτενα δεν υπαρχη τετοιο χορτο.Αυτο το χορταρι μπορει να το βρειτε μια φορα σε 10-15 χρονια.Αυτο το χορταρι προστατεβει απο ολες τις αρωστιες ολον των αρνητιων φαινομενων,απο σφαιρες,οταν ετουν σε αεροσκαφη και προσφερει μακροζωνια τυν γυραυση,
Σαν παραδιγμα τυς διναμις του ειναι το παραδιγμα του πρωτον παγκοσμιον πολεμο.
Στυν προτι γραμμη τον πολεμουν φυγανε 30 κατοικοι απο τυν Γρανντεσνιτσα και πολεμυσανε καποιοι στο ενα μερος και αλλοι στο αλλο μερος.Απο τον πολεμο ζωντανοι επιστρεψανε μονο τρια ατομα που ειχανε μαζι τους το χορταρι σαν φιλακτο,Μεχρι σιμερα υπαρχει ενασ ανθρωπος που γνωρισει αυτο το χορταρι και μονο αυτος λεει σε ποιον πρεπει ωα το δωσουν,Ο Ριστε Μομοκοβσκι το εχι αυτο το χορτο.Απο αυτο το χορτο εχι παρι και ο πρωην Αμερικανος προψενος Λορενς Βατλερ.Επρεπε να το δωσουν και στο πρςην προεδρο Βορις Τραικοβσκι αλα ο ανθρωπος που επρεπε να του το δωσει δεν ηρθε.Απο αυτο το χορτο δεν γινεται τσαι.Ετσι κρατανε αυτο το χορτο σαν φιλακτο.
Αφηγηση Ρίστε Μομοκοβσκι καταγωγής από το χωριό Γραντεσνιτσα πρώην δήμαρχος του δήμου Σταραβινα έγραψε Ιγκόρ Τασεβσκι Ιανουαρίου 2014.
Έκθεση εμπειρογνωμόνων για το φυσικό / ιστορικά μνημεία του δήμου Νοβατσι
Θέμα: ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΖΩΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΤΜΗΜΑ Μαριοβο Νοβατσι
Ετοιμάστηκε από: κ Ιγκόρ Τασεβσκι
Απρίλιος 2014
Το μερος που λεγεται Σικαλη
Ο Δρακος που ητανε πολυ μεγαλος με μεγαλα χειλια,εφυγε στο πεδιο για τυν συλλογη των σιταρων.
Το παιδί που φίλαγε την περιουσία της οικογένειάς του
Ένα παιδί γεννήθηκε με φτερά. Η μητέρα του το έκρυβε πολύ καιρό. Μια μέρα η πεθερά της της είπε:
Ο Δρακος που φυλαγε τα αμπελια
Στο μερος που ονομαζετε Τουμπα στο τελος τοω χωριον πιστευεται οτι υπυρχε ενας Δρακος που φυλαγε αμπελια-χωραφια-στουγκες,Ιδιοτυτη τον κατοικων.
Δυο δράκοι
Υπήρχαν δθο δράκοι, ο ένας ήταν δικός μας και ένας ελληνικός. Ο ελληνικός δράκος ερωτεύτηκε την αδερφή του μακεδονικού δρακού την Γιάννα.
Ο Λακκος που πυγαινει στυν Ελλαδα
Στον λακκο πανω απο το χωριο Γραντεσνιτσα οπου ηταν οι βοσκοι με τα προβατα πεσανε δυο ταυροι και οπως λενε οι μεγαλοι,μετα απο εναν μηνα βγυκανε στυν Ελλαδα προς τυν Θαλασσα τυς Τεσσαλονικης χωρις μαλλι.
Η εισοδος των Τουρκων στυν πολη Πεστα 2
Στην πολη Πεστα νερο παρεχεται απο πηγες κοντα στην Μονη τον Προφητη Ηλια ο οποιος ηταν σε αποσταση 10-15χλμ,και απο εκει το νερο το φερνανε με σωληνες στην πολη.
Η εισοδος των Τουρκων στυν πολη Πεστα
Η πολη Πεστα βρισκεται στο οροπεδιο πανω το χωριο Σταραβινα στην περιφερια του χωριο Γραντεσνιτσα και περιβαλεται απο τοιχο υχους 3 μετρων και πανω.
Τοπονυμα τυς περιοχης Γραντεσνιτσα-Σταραβινα-Ζοβικ
Τοποθεσια Μπαμπα βρισκεται μεταψη Σταραβινα και Βζοβικ.Στυν πραγματικοτυτα ειναι ενα λοφος .
Εκδοχη του Δεμιρ Χισαρ για τυν προελευση του Ιταρ Πεο
Πριν απο 200 μπορει και παραπανω χρονια ο Ιταρ Πεο γεννηθηκε στο χωριο Ζελεζνετς κονδα στο ποταμι Τσρνα πολυ κονδα στο χωριο.
Ιταρ Πεο
Τραικο Ογνενοβσκι αφειρωμενο στην μελετυ και την εικονα του Ιταρ Πεο η αναζητυση μεσα απο του κοσμο τυς μακεονικης
Πετρα του Δοσχου
Καποιος ανθρωπος που το ονομα τον ητανε Δοσχο ητανε τσομπανος και βοσκουσε ενα μεγαλο κοπαιδι με κατσικες.Στο κοπαδι υπηρχε κε ενας μεγαλος ταυρος.
Η Ζμέϊτσα - στο χωριό Γκραντέσνιτσα
Η Ζμέϊτσα είναι μια σπηλιά στην περιοχή του Μορίχοβου, στο χωριό Γκραντέσνιτσα. Το μέρος κάποτε λεγόταν και τρύπα του Δράκου.
Ο δράκος και η κοπέλα από το χωριό Σταράβινα
Έναν καιρό δεν ξέρω πόσα χρόνια πριν ο παππούς μου, μου είπε ένα παραμύθι. Αυτός μου είπε ότι κάποτε υπήρχε δράκους που περπάτησαν σαν άνθρωποι.
Μορίχοβο - θρύλος για την προέλευση του ονόματος
Όταν οι Τούρκοι σκλάβωσαν τη Μακεδονία, ένας πασάς περπατούσε σε όλα τα χωριά του Μορίχοβο, είκοσι πέντε χωριά περίπου. Είχε έρθει στο χωριό Βεπρτσάνι.
